Šta se dešava kada dete koristi društvene mreže pre propisanog uzrasta?
Društvene mreže su mesta koja deca danas najčešće posećuju na internetu. Sve češće čujemo, čitamo ili slušamo o aktuelnim i popularnim izazovima koji se na nekoj od društvenih mreža sprovode, a koji nisu bezbedni, niti prikladni kako za decu, tako ni za odrasle.
Nakon ovih konstatacija postavlja se pitanje, koji su, da li zaista postoje, i da li se poštuju uslovi za korišćenje društvenih mreža, od kojih je jedan da korisnici moraju imati najmanje od 13 godina da bi pristupili platformi. Razne ankete, kao i druga istraživanja, pokazuju da društvene mreže koriste i mnogo mlađa deca, što potpuno menja celu koncepciju priče i same društvene mreže, ali i dovodi do velike opasnosti i razvoja raznih oblika vršnjačkog nasilja.
Zašto su društvene mreže toliko privlačne deci?
Da li su postavljena ograničenja, što se godina tiče logična?
Da li se na društvenoj mreži javiti i širiti nasilje među vršnjacima?
Internet predstavlja necenzurisani izvor informacija koji nije uvek primeren deci. Istraživanje interneta bez nadzora odrasle osobe može izložiti dete sajtovima sa štetnim sadržajima, kao što su sadržaji koji zagovaraju nasilje, koji su seksualno eksplicitni ili podstiču neadekvatno ponašanje. Zbog relativne anonimnosti koju internet pruža, postoji mogućnost zloupotreba i korišćenja interneta radi vređanja, ucenjivanja, pretnji, nasilja, i zloupotreba fotografija i ličnih podataka. Takođe, postoji i poseban problem a to je onlajn seksualno zlostavljanje, vrbovanja od strane pedofila kao i problem prekomerne upotrebe interneta koja može da razvije zavisnost od interneta i video igara,
U Srbiji su po korišćenju interneta i društvenih mreža na prvom mestu deca:
Na osnovu istraživanja EU Kids Online iz 2019. godine, otkrilo se da su u upotrebi društvenih mreža deca u Srbiji na prvom mestu. Većina dece u Srbiji, 86% koristi internet svakodnevno. Dve trećine, odnosno 65% najmlađe dece, od 9 do 10 godina, kao i 98% najstarijih ispitanika, 15 do 17godina, pristupa svakodnevno internetu preko mobilnih odnosno pametnih telefona.
45 % dece uzrasta od 9 do 11 godina u Srbiji koristi društvene mreže svaki dan. Poređenja radi, taj procenat u Nemačkoj je 11%. Privatne kompanije koje su vlasnici društvenih mreža propisale su donju uzrasnu granicu za korišćenje društvenih mreža to je 13 godina.
Da li je uzrast od 13 godina logičan, dobar i proveren, za korišćenje društvenih mreža i pravljenje profila na istim?
Mladi često ignorišu ovo pravilo, a kompanije ne mogu snositi nikakvu odgovornost, jer mladi sve češće ostavljaju lažne podatke samo kako bi napravili nalog na jednoj od društvenih mreža.
Iako mlađi poseduju profile na društvenim mrežama, privatne kompanije ne snose odgovornost ukoliko se ustanovi da su prilikom registracije ostavila lažne podatke. Deca mlađa od 13 godina nisu psihički zrela i sposobna da prevaziđu sve izazove i opasnosti koje vrebaju na internetu zbog toga se problemi koji se mogu javiti višetruki i kompleksni.